Moederdag

Zondag 12 mei 2019 was het weer zover, de jaarlijkse moederdag,  de dag, waarop het moederschap centraal staat. Moeder wordt de sleutelfiguur van het gezin. Het is de dag van de verering of beter gezegd de verheerlijking van moeder als de spil , het hart van het gezin en haar rol van de “promoting” van het gezin in de maatschappij. Zonder het moederschap geen gezin en zonder het gezin geen moederschap.

In Nederland valt Moederdag op de tweede zondag van de maand mei. Dit jaar was dat 12 mei. Dit geldt ook voor een heleboel andere landen bv. België.

Moederdag wordt tegenwoordig internationaal gevierd, echter op verschillende data. De dag kent echter een lange voorgeschiedenis, die teruggaat naar de klassieke oudheid en wel naar het klassieke Griekenland in de vorm van de moedercultus. In Klein Azië werd de dag gevierd op de “Ides” (15^de dag) van maart als de formele moedercultus met ceremonies van Cybele of Rhea, de grote moeder der goden. In de katholieke kerk is de verjaardag van Maria ( de moeder van Jezus)  jarenlang als Moederdag gevierd.

Pas na eeuwen heeft de viering van Moederdag  zich verbreid naar de westerse wereld, om te beginnen naar het Verenigd Koninkrijk (17^e eeuw) en de Verenigde Staten (rond 1850), waarbij de kerkelijke achtergrond meer en meer werd losgelaten. In Engeland is dit het geval sinds 1644.

In de VS is Moederdag rond 1850 geïntroduceerd. In 1870 is in Philadelphia een grote publiciteitscampagne gestart voor Moederdag, een dag, die in het teken moest staan van het pacifisme en de ontwapening door  vrouwen. Een tweede belangrijke mijlpaal was 1907, het jaar waarin Moederdag werd “gepromoted” als ” een dag van waardering voor moeders” door Anna Maria Jarvis ( 1864 – 1948 ) uit Grafton ( West-Virginia). In 1908 organiseerde zij de eerste Moederdag ter herdenking aan haar moeder Ann Reeves Jarvis. Die had in de Amerikaanse Burgeroorlog (1861 – 1865) de zogenaamde “ Mother’s Day Work Clubs” georganiseerd om voor voedsel en medicijnen voor hulpbehoevende moeders te zorgen. Jarvis kreeg veel aanhang en zo kreeg het idee van de Moederdag gestalte.
De laatste belangrijke mijlpaal is 1914. In dat jaar werd krachtens een decreet van president Woodrow Wilson de datum voor “Mother’s Day” vastgesteld en wel op de tweede zondag in mei als een nationale feestdag.

Vanuit de VS heeft de viering van Moederdag zich over de rest van de westerse wereld verspreid. In Nederland vond de eerste viering plaats rond 1925.

Zoals de naam zelf al zegt, staat op Moederdag moeder als het hart van het gezin in het middelpunt van de belangstelling. Zij wordt vanwege haar enorme betekenis  voor de vorming, het onderhoud en de opvoeding van het gezin – uiteraard in samenwerking met vader – overladen met  bloemen en geschenken. Haar enorme betekenis blijkt wel uit de volgende zinswendingen, vaak uitgesproken door kinderen, die nog thuis wonen of zelfs al uit huis zijn.

• “Waar is moeder?”
• “Moeder is de allerbeste en de allerliefste van de hele wereld.”

Ikzelf kom uit een groot katholiek gezin ( twaalf kinderen). Moeder – en ook vader – hebben hun uiterste best gedaan om dit grote gezin te vormen, op te voeden en naar de volwassenheid te loodsen. Zonder de enorme inzet en het doorzettingsvermogen van moeder zou dit zeker niet zijn gelukt.

Theo Kleeven